Mijn werk in een nutshell. “Mooie mensen met geweldige visie worden niet gehoord. Worden boos op elkaar. Trekken zich terug met gelijkgestemden. Willen erkenning voor hun vragen en problemen. Deze week zag ik het terug in een zorgorganisatie. En ook in een familiebedrijf waren heftige emoties meer regel dan uitzondering. Men doet elkaar pijn, puur uit onmacht.
Onze samenleving schuurt. Overal zien we groeiende tegenstellingen: in de politiek, op de werkvloer, in families. Sociale media versterken de uitersten, en echte gesprekken lijken steeds zeldzamer. Polarisatie is geen abstract probleem meer – het beïnvloedt ons dagelijks leven. Hoe zijn we hier beland, en vooral: hoe komen we hieruit?
Waarom polarisatie zo hardnekkig is
Wat ooit meningsverschillen waren, is veranderd in loopgravenoorlogen. Het internet beloont de luidste stemmen en nuance lijkt een zwaktebod. Onderzoekers Whitaker, Stock en Liebermann ontdekten in de jaren ‘70 dat groepen die conflicten erkennen en aanpakken, groeien en bloeien. Als conflicten genegeerd of onderdrukt worden, raken groepen verstrikt in onopgeloste spanningen. Angst voedt ieder conflict.
Langdurige conflicten leiden tot vervreemding. Mensen trekken zich terug in hun eigen bubbel, en emoties als boosheid en wantrouwen nemen de overhand. Polarisatie is het gevolg: een gemeenschap waarin begrip en samenwerking plaatsmaken voor vijanddenken. Polarisatie zorgt ook voor simpele oplossingen voor complexe problemen. Helaas zijn de problemen hardnekkiger dan we denken.
De weg eruit
We kunnen dit patroon doorbreken, maar dat vraagt om een andere grondhouding. Dit betekent:
- Conflicten open en eerlijk benoemen – Wegkijken lost niets op. Durf het ongemakkelijke gesprek aan te gaan. Ga samen de complexe problemen proberen op te lossen.
- Luisteren zonder direct te oordelen – In plaats van meteen in de verdediging te schieten, vraag eens door. Wat zit erachter?
- De onderliggende emoties en angsten herkennen – Polarisatie wordt vaak gedreven door angsten of zorgen. Wie dat begrijpt, kan bruggen bouwen.
- Samen verantwoordelijkheid nemen – Niet wijzen naar 'de ander', maar kijken wat jij zelf kunt bijdragen aan de oplossing.
Leiderschap gevraagd
Echte verandering begint bij leiders! Wie stapt uit de bubbel en zoekt naar gemeenschappelijke grond? Dat vraagt moed en is de enige manier om deze neerwaartse spiraal te doorbreken. Echt, we kunnen de kloof dichten. Maar dan moeten we zelf de eerste stap zetten. Durf jij dat?
Meer weten over het coachen van leiders? Voel je welkom bij onze Masterclass MT coaching.
